ในขณะที่คนสนใจทางการเมืองติดตามสถานการณ์ทางการเมือง ทั้งในประเทศไทยและประเทศสหรัฐอเมริกา จะพบว่า ไม่ว่าการเมืองประเทศไหนล้วนเป็นไปในทางเดียวกัน คือ มีการต่อสู้กันทางการเมือง ที่ไหนมีการต่อสู้ที่นั้นย่อมมีความเร่าร้อน สภาอเมริกันเพิ่งจะผ่านกระบวนการถอดถอนประธานาธิบดีไปสดๆร้อนๆ ผลปรากฏว่า ถอดถอนไม่ได้เพราะคะแนนถอดถอนไม่ถึงตามที่บัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญ ตลอดเวลาที่อภิปรายกันในสภาก่อนลงมติถอดถอนก็อภิปรายกันอย่างดุเดือดเลือดพล่าน วันนี้ที่ 17 กุมภาพันธ์ 2564 สภาผู้แทนราษฎรของไทยก็กำลังอภิปรายไม่ไว้วางใจนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีรวมแล้ว 10 คน ก็เป็นไปอย่างดุเดือดเร่าร้อนไม่แพ้กัน
ในช่วงที่วัดพุทธปัญญาปิดวัด ไม่มีพิธีกรรมต่างๆที่จะต้องทำแก่ท่านสาธุชนทั้งหลาย จึงมีโอกาสในการศึกษาค้นคว้าธรรมะได้มากกว่าเดิม ได้มีโอกาสอ่านพระไตรปิฎกแทบจะทุกวัน อ่านแล้วนำมาแบ่งปันแก่ท่านสาธุชนทางรายการธรรมทานจากวัดพุทธปัญญา อันเป็นรายการถ่ายทอดสด เนื้อหาสาระของพระไตรปิฎกนั้น นอกจากจะบรรจุคำสั่งสอนของพระพุทธเจ้าในขั้นปฐมภูมิ หรือ คำสอนดั้งเดิมแล้ว ยังมีเรื่องราวต่างๆไม่ว่า เศรษฐกิจ สังคม การเมือง วัฒนธรรม ประเพณี ศิลปะ วรรณกรรม อีกมากมาย นับได้ว่า เป็นมหาสมุทรแห่งองค์ความรู้ที่น่าสนใจอย่างแท้จริง
พระสุตันตปิฎกเล่ม 2 ชนวสภสูตร ทีฆนิกาย มหาวรรค หน้า 212 ข้อ 282 กล่าวถึงเทพองค์หนึ่ง เข้าเฝ้าพระพุทธเจ้าแล้วถวายรายงานการประชุมเทวสภาของเหล่าเทพทั้งหลายว่า “ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ เมื่อหลายวันมาแล้ว ในคืนเพ็ญวันอุโบสถ 15 ค่ำ อันเป็นวันเข้าพรรษา เทพชั้นดาวดึงส์ทั้งสิ้นนั่งประชุมกันในสุธัมมาสภา มีเทพบริษัทมากมายนั่งอยู่โดยรอบท้าวจาตุมหาราชประทับอยู่ในทิศทั้งสี่ คือ
1. ทิศตะวันออกมีท้าวธตรฐมหาราช ประทับนั่งผินพระพักตร์ไปทางทิศตะวันตก มีพวกเทพอยู่เบื้องหน้า
2. ทิศใต้มีท้าววิรุฬหกมหาราช ประทับนั่งผินพระพักตร์ไปทางทิศเหนือ มีพวกเทพอยู่เบื้อหน้า
3. ทิศตะวันตกมีท้าววิรูปักษ์มหาราช ประทับผินพระพักตร์ไปทางทิศตะวันออก มีพวกเทพอยู่เบื้องหน้า
4. ทิศเหนือมีท้าวเวสสวัณหาราช ประทับนั่งผินพระพักตร์ไปทางทิศใต้ มีพวกเทพอยู่เบื้อหน้า
เมื่อมีการประชุมกันในสุธัมมาเทวสภา มีเทพบริษัทมากมาย นั่งอยู่โดยรอบ มีท้าวจาตุมหาราชประทับอยู่ในทิศทั้ง 4 นี้เป็นธรรมเนียมในการนั่งของท้าวจาตุมหาราช”
จากรายงานนี้ทำให้เราทราบว่า ทุกวันเพ็ญอุโบสถเทพทั้งหลายจะประชุมกัน สภาที่เทพทั้งหลายประชุมกันนั้นชื่อว่า สุธัมมา บนสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ซึ่งมีท้าวสักกะเป็นประธานในที่ประชุม นอกจากนี้พระไตรปิฎกยังได้กล่าวถึงคุณสมบัติและวิถีแห่งการเข้าถึงความเป็นเทพเอาไว้ว่า
“ ท่านผู้เจริญทั้งหลายพวกเทพชั้นดาวดึงส์ มีพระอินทร์เป็นประธาน
ถวายนมัสการพระตถาคตและความดีของพระรรม
เมื่อเห็นเทพเหล่าใหม่ ผู้มีวรรณะและยศ
ผู้เคยประพฤติพรหมจรรย์ในพระสุคต ซึ่งมา ณ ที่นี้ด้วย
พากันบันเทิงใจยิ่งนัก
เทพเหล่านั้นเป็นสาวกของพระผู้มีปัญญากว้างขวางดุจแผ่นดิน
ทั้งหมดบรรลุคุณวิเศษ
รุ่งเรืองเกินเทพเหล่าอื่นในที่นี้ ด้วยวรรณะ ยศและอายุ
พวเทพชั้นดาวดึงส์มีพระอินทร์เป็นประธาน
ครั้งเห็นเหตุนี้แล้วพากันเพลิดเพลิน
ถวายนมัสการพระตถาคตและความดีของพระธรรม”
มีการกล่าวถึงเรื่องราวที่ประชุมกันในสภาสวรรค์เอาไว้อีกว่า
“ ท้าวจาตุมหาราช ได้รับคำบอกเล่าเรื่องที่เป็นเหตุให้พวกเทพชั้นดาวดึงส์ต้องมานั่งประชุมพิจารณากันในสุธัมมาเทวสภาแล้ว ก็ยังดำเนินการเรื่องนั้นอยู่ ทั้งหมดได้รับคำแนะนำที่พกวเทพชั้นดาวดึงส์ตามร่ำสอนเฉพาะแล้ว ก็ทรงดำเนินการในเรื่องนั้นอยู่และต่างก็ประทับอยู่ในที่ประทับของตนๆไม่ยอมจากไป ดังมีคำสรุปบรรยากาศการประชุมสั้นๆว่า ท้าวจาตุมหาราชเหล่านั้น ได้รับคำบอกแล้ว ทั้งได้รับคำแนะนำแล้ว จึงมีพระทัยผ่องใส ประทับยืนสงบอยู่ ณ ที่ประทับของตนๆ”
ลักษณะการประชุมในเทวสภา มีทั้งเรื่องบอกกล่าว ก็คือ เรื่องที่นำมาเสนอ เป็นการรับฟังเรื่องราวต่างๆจากเทพทั้งหลายที่มาประชุมกัน ส่วนอีกวิธีหนึ่ง เป็นคำแนะนำว่า ควรทำอย่างนั้น ควรทำอย่างนี้ กว้างๆหรือ เป็นเรื่องเฉพาะ ลักษณะเรื่องราวที่พิจารณาก็ไม่ต่างจากสภามนุษย์ แต่บทสุดท้ายที่กล่าวว่า เมื่อท้าวจาตุมหาราชได้รับคำแนะนำแล้ว มีจิตผ่องใส ชี้ให้เห็นว่า ในเทวสภานั้น ไม่มีการกล่าวร้ายด่าทอกันจนทำให้จิตเศร้าหมอง ทุกเรื่องที่นำมาเสนอเป็นเรื่องที่เป็นสาระชวนให้เกิดปัญญา ทั้งผู้เสนอและผู้รับฟังได้ฟังกิจการต่างๆของชาวสวรรค์แล้วมีความปลาบปลื้มที่จะได้นำเรื่องอันเป็นกุศลมาบอกเล่าและรับคำแนะนำกัน
หากจะพิจารณาในแง่มุมอุดมคติทางการเมืองแบบพุทธก็จะพบว่า แนวความคิดหลักดั้งเดิมทางการเมืองในอุดมคติของชาวพุทธเป็นแนวคิดที่ตั้งอยู่บนฐานแห่งระบอบประชาธิปไตย เรื่องราวต่างๆแห่งรัฐกิจ ต้องปรึกษาหารือ หรือแนะนำกัน ชื่อ สภาที่ว่า สุธัมมาสภา ก็บอกว่า ต้องเป็นสภาที่มีธรรมะอย่างดี กล่าวคือ ผู้ที่เข้ามาประชุมสภาล้วนเป็นคนดีที่นำเอาเรื่องร้ายๆมาแก้ไขให้ดี นำเอาเรื่องดีๆที่มีอยู่แล้ว สร้างสรรค์ให้ดียิ่งๆขึ้นไป เมื่อได้ทำหน้าที่เพื่อขับเคลื่อนรัฐกิจไปสู่ความรุ่งเรืองประดุจสรรค์ ทุกคนก็ภาคภูมิใจปลาบปลื้มที่ได้มารวมตัวกันสร้างความดี เพื่อสร้างสรรค์รัฐของตนให้มีความสะดวกสบายอยู่เย็นเป็นสุขประดุจสวรรค์บนดินนั่นแล
ดร.พระมหาจรรยา สุทฺธิญาโณ เจ้าอาวาสวัดพุทธปัญญา
เมืองโพโมน่า รัฐแคลิฟอร์เนีย สหรัฐอเมริกา
วันที่ 17 กุมภาพันธ์ 2564 เวลา 5.11 น.