สำนักงานตรวจคนเข้าเมืองและสัญชาติสหรัฐฯ (USCIS) ประกาศแนวทาง (Guidance) ใหม่เกี่ยวการพิจารณาอนุญาตให้ผู้อพยพได้สถานะถาวรจากครอบครัว บนเว็บไซต์เมื่อวันที่ 1 สิงหาคม 2025 โดยระบุชัดว่า ผู้อพยพที่กำลังรอสถานะถาวร (ใบเขียว) จากการแต่งงานกับพลเมืองอเมริกัน หรือจากครอบครัวที่เป็นพลเมืองอเมริกัน สามารถถูกเนรเทศได้ 

ภายใต้แนวทางใหม่ที่เริ่มมีผลบังคับใช้ทันทีนี้ ทำให้ ไอซ์ สามารถเริ่มกระบวนการเนรเทศบุคคลที่ไม่มีสถานะทางกฎหมาย แม้จะอยู่ระหว่างยื่นคำร้องขอเป็นผู้พำนักอาศัยถาวรตามกฎหมาย (pending green cards) ผ่านคู่สมรส หรือครอบครัวที่เป็นพลเมืองอเมริกันก็ตาม

สาระของแนวทางฉบับใหม่นี้ ส่งผลกระทบกับผู้อพยพทุกกลุ่มในอเมริกา ไม่ว่าจะเข้าประเทศมาอย่างผิดหรือถูกกฎหมาย รวมถึงกลุ่มกลุ่มผู้อพยพประมาณ 1 ล้านคนที่ถูกเพิกถอนสถานะคุ้มครองชั่วคราว (Temporary Protected Status (TPS) โดยรัฐบาลทรัมป์ด้วย หากวีซ่าที่ถือหมดอายุลงก่อนที่กระบวนการพิจารณาใบเขียวจะแล้วเสร็จ

“ผู้อพยพและคู่สมรส หรือสมาชิกในครอบครัวที่เป็นสปอนเซอร์ให้พวกเขา ควรตระหนักว่าคำร้องที่ยื่นโดยครอบครัว ไม่ได้ให้สถานะทันที และไม่ได้ห้ามการเนรเทศ” แนวทางใหม่ระบุ และว่าแนวทางใหม่นี้ ถูกออกแบบมาเพื่อ “เสริมประสิทธิภาพของการพิจารณา โดยเพิ่มความรัดกุมด้านการตรวจสอบและป้องกันการฉ้อโกง

“แนวทางใหม่นี้ จะเพิ่มขีดความสามารถของ USCIS ในการตรวจสอบการสมรส และความสัมพันธ์ในครอบครัว เพื่อให้มั่นใจว่าเป็นของจริง ยืนยันได้ และสอดคล้องกับกฎหมายที่เกี่ยวข้องทั้งหมด” 

โดยในช่วงหกเดือนแรกของปี 2025 นี้ มีผู้อพยพยื่นคำร้อง I-130 (Petition for Alien Relative) ซึ่งเป็นขั้นตอนแรกของกระบวนการขอใบเขียวตามกฎหมายผ่านคู่สมรสหรือสมาชิกในครอบครัว มากกว่า 500,000 ฉบับ 

โดยข้อมูลของ USCIS ระบุว่ามีคำร้อง I-130 ที่อยู่ระหว่างรอการพิจารณามากกว่า 2.4 ล้านฉบับ โดยเกือบ 2 ล้านฉบับในจำนวนนี้ ค้างอยู่นานกว่าหกเดือน ซึ่งถือว่า “นานผิดปกติ” โดยยังไม่เป็นที่ชัดเจนว่าคำร้องเหล่านี้ เป็นของผู้อพยพที่สูญเสียสถานะทางกฎหมาย หรือไม่มีสถานะทางกฎหมายในขณะที่ยื่นเอกสารหรือไม่

ที่ผ่านมา หากคำร้องมีปัญหา ทาง USCIS จะแจ้งให้ผู้ยื่นคำร้องทราบถึงเหตุผล เช่นเอกสารไม่ครบถ้วน หรือแจ้งเตือนว่าคำร้องอาจถูกปฏิเสธ พร้อมโอกาสในการแก้ไขข้อผิดพลาดใหม่ แต่ภายใต้หลักปฏิบัติใหม่นี้ ผู้ที่คำร้อง I-30 มีปัญหา อาจจะถูกปฏิเสธทันที และสั่งให้ส่งคำร้องไปยังศาลผู้อพยพแทน

ข้อมูลของ USCIS ระบุด้วยว่าหากไม่นับการเกิดในประเทศแล้ว การได้สัญชาติผ่านครอบครัวคือวิธีการได้สัญชาติของผู้อพยพมากที่สุด คือเกือบ 50 เปอร์เซ็นต์ของผู้ถือกรีนการ์ดใหม่ทั้งหมดในแต่ละปี

การปรับเปลี่ยนแนวทางปฏิบัติของ USCIS ครั้งนี้ ถูกมองว่าเป็นการกดดันให้ครอบครัวผู้อพยพ แม้ว่าพวกเขาจะทำทุกอย่างถูกต้องก็ตาม

“ไม่มีใครคิดว่า จะต้องถูกนำตัวขึ้นศาลอิมมิเกรชั่น ขณะที่กำลังขอสถานะที่ถูกต้องตามกฎหมายหลังจากการแต่งงาน”  เอโลรา มูเคอร์จี ผู้อำนวยการคลินิกสิทธิผู้อพยพแห่งคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยโคลัมเบีย กล่าว และว่าปัจจุบันนี้ กระบวนการเนรเทศ สามารถเริ่มต้นได้ทุกจุดในกระบวนการ และกำลัง “สร้างความกลัวให้กับครอบครัวผู้อพยพ แม้แต่ผู้ที่ทำทุกอย่างถูกต้อง”

นอกจากนี้ เมื่อเดือนกรกฎาคม ที่ผ่านมา สำนักงานศุลกากรและป้องกันชายแดน (CBP) ได้แจ้งเตือนผู้ถือกรีนการ์ดว่า “รัฐบาลมีอำนาจเพิกถอนกรีนการ์ดของคุณ หากกฎหมายของเราถูกละเมิด”

CBP ระบุด้วยว่า “นอกเหนือจากกระบวนการเนรเทศผู้อพยพแล้ว ผู้ถือใบเขียวซึ่งแสดงตน ณ ด่านตรวจคนเข้าเมืองของสหรัฐฯ และเคยมีประวัติต้องโทษอาญามาก่อน อาจถูกกักตัวด้วย”.

(อ่านแนวทางฉบับใหม่ว่าด้วยการพิจารณาใบเขียวจากครอบครัวของ USCIS ได้ที่นี่ (https://www.uscis.gov/newsroom/alerts/uscis-issues-guidance-regarding-family-based-immigration-policy)