ระหว่างการให้สัมภาษณ์รายการเก้าอี้รับแขกของสยามทาวน์ยูเอส เมื่อต้นเดือนกรกฎาคม 2019 พระสุธรรม ฐิตธัมโม (นทีทอง) ซึ่งได้ชื่อว่าเป็นพระสงฆ์ในพระพุทธศาสนารูปแรก ที่สามารถเดินธุดงค์ข้ามทวีปอเมริกา จากฝั่งมหาสมุทรแปซิฟิก ที่ซานตามอนิก้าเพียร์ รัฐแคลิฟอร์เนีย ไปยังริมฝั่งมหาสมุทรแอตแลนติก ที่นิวยอร์ค รัฐนิวยอร์ค รวมระยะทางกว่า 5,000 กิโลเมตร ได้สำเร็จ โดยใช้เวลาเดินทั้งสิ้น 121 วัน ได้กล่าวถึงแผนการเดินธุดงค์เพื่อเผยแพร่สันติภาพช่วงที่สาม เส้นทางระหว่างประเทศไทยไปยังกรุงปารีสของประเทศฝรั่งเศส
“ก็ 13,000 กิโลเมตร ถ้าเดินตรงๆ แต่ความเป็นจริงคือ ถ้าเดินเส้นทางตรงจะผ่านหลายประเทศที่กำลังมีสงคราม โดยเฉพาะอัฟกานิสถาน และอีกบางประเทศ เพราะฉะนั้น พระก็ตั้งใจว่าจะเดินอ้อมลงมาทางใต้สักนิดหนึ่ง ซึ่งก็จะผ่านพม่า อินเดีย ปากีสถาน เข้าอิหร่าน เข้าตุรกี และผ่านเข้ายุโรปที่คาบสมุทรบอลข่าน ซึ่งระยะทางเพิ่มขึ้นเป็นประมาณ 14,000 กิโลเมตร รวมที่เดินเสร็จไปแล้วก็สองหมื่นกิโลเมตร พอดี”
แม้จะพยายามเลี่ยงการเดินธุดงค์ผ่านอัฟกานิสถาน แต่เส้นทางเดินของพระสุธรรม ฐิตธัมโม ก็ก็ยังต้องผ่านหลายพื้นที่ที่มีเหตุการณ์รุนแรงปรากฎให้ได้ยินในข่าวอยู่เสมอ
“ก็อาจจะมีความเสี่ยงพอสมควร และอีกช่วงคือที่เดินผ่านอิหร่าน ผ่านตอนเหนือของอิรัก ก็เป็นพื้นที่ ที่มีการต่อสู้ทำสงครามกันอยู่บ้าง และอีกช่วงจะผ่านพื้นที่ของชาวเคิร์ท ซึ่งเป็นพื้นที่ที่มีการสู้รบอยู่บ้าง”
พระสุธรรม ยอมรับว่าการเดินธุดงค์ ช่วงที่ต้องผ่านกลุ่มประเทศตะวันออกกลาง เป็นช่วงท่ียากที่สุด และอาจจะมีอันตรายที่สุด เพราะนอกจากเป็นดินแดนที่มีความขัดแย้งสูงแล้ว สภาพภูมิประเทศยังเป็นทะเลทรายที่กว้างใหญ่ไพศาล
“พื้นที่ทะเลทรายที่นั่นใหญ่กว่าที่เคยเจอในอเมริกามาก ในอเมริกานี่ พระต้องเดินอยู่ในทะเลทรายสองเดือน แต่คราวนี้ต้องเดินในทะเลทรายหลายเดือน”
ถามว่ามีลูกศิษย์หรือผู้เคารพนับถือทักท้วงการเดินธุดงค์ที่น่ากลัวครั้งนี้ไหม พระสุธรรมตอบว่ามีมาก และมีตั้งแต่การเดินธุดงค์ข้ามอเมริกาแล้ว
“ตั้งแต่เดินในอเมริกาแล้ว หลายท่านห่วงว่ามาเดินในพื้นที่ๆ เขาไม่ได้นับถือพระพุทธศาสนา จะมีคนสนใจไหม แต่พอมาเดินในอเมริกาก็มีพี่น้องชาวคริสต์ก็สนใจ ไม่ใช่สนใจสันติภาพอย่างเดียว แต่สนใจคำสอนในพระพุทธศาสนา สอนให้เกิดความสงบสุข ความเมตตา บางคนลึกกว่านั้นอีก สนใจเรื่องสมาธิภาวนา อยากให้เราสอน ก็เรียกว่าได้ประโยชน์เหนือกว่าที่คาดหวังไว้ ในประเทศที่นับถือศาสนาอิสลาม ก็อาจจะยากลำบากขึ้นหน่อย แต่ค่อนข้างเชื่อว่าทุกประเทศ ทุกศาสนาต่างก็ต้องการสันติภาพเหมือนกัน เพราะว่าถ้าทุกคนมีสันติภาพ มีความผาสุขมากขึ้น ไม่ต้องมาดิ้นรนเรื่องความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สิน เพราะฉะนั้นก็คิดว่าน่าจะได้รับความสนใจจากพี่น้องที่นับถือศาสนาอิสลามในอาหรับเช่นกัน”
ถามว่าเคยคิดในแง่ร้ายบ้างไหมว่าอาจจะมีอันตรายเกิดขึ้น พระสุธรรมกล่าวว่าก็มีบ้าง แต่ไม่กลัว
“ก็บอกตัวเองว่าถ้าตอนยังมีชีวิตยู่ ได้ทำประโยชน์อย่างเต็มที่เต็มกำลัง สุดความสามารถแล้ว ถ้าต้องสละร่างไปก็ไม่เสียใจนะ เพราะได้ทำเต็มกำลังแล้ว แต่ถ้าไม่ได้ทำะไร อยู่เฉยๆ แก่ตายไปจะเสียใจมากกว่า”
อย่างไรก็ดี พระสุธรรมกล่าวแสดงความหวังว่า กระแสความสนใจเรื่องสันติภาพ และความสนับสนุนที่ตนได้รับระหว่างการเดินธุดงค์ข้ามประเทศอเมริกา จะส่งผลให้หน่วยงานภาครัฐให้ความสนใจ และอาจจะช่วยดำเนินการประสานงานให้ตนบ้าง
ทั้งนี้ เป้าหมายของการเดินธุดงค์รอบโลกของพระสุธรรม ฐิตธัมโม เพื่อนำหลักธรรมขององค์พระสัมมาไปเผยแพร่ และสร้างสันติสุข ท่ามกลางความขัดแย้งที่กำลังเกิดขึ้นทั่วโลกนั้น ประเมินว่ามีระยะทาง ประมาณ 20,000 กิโลเมตร โดยจะแบ่งออกเป็นสามช่วง
ช่วงแรกคือการเดินทางจากประเทศไทย (เริ่มที่วัดชลประทานรังสฤษดิ์ นนทบุรี) ไปยังประเทศเวียดนาม ระยะทางประมาณ 1,100 กิโลเมตร โดยพระสุธรรม ใช้เส้นทางผ่านนครราชสีมา, ร้อยเอ็ด, มุกดาหาร สะหวันนะเขต เว้ ดานัง สิ้นสุดริมฝั่งมหาสมุทรแปซิฟิก ลุล่วงไปแล้วเมื่อปลายปีที่ผ่านมา
ช่วงที่สองคือการเดินธุดงค์ข้ามประเทศอเมริกา ระหว่างทางประมาณ 5,000 กิโลเมตร จากริมฝั่งมหาสมุทรแปซิฟิกที่แคลิฟอร์เนีย ไปยังริมฝั่งมหาสมุทรแอตแลนติก ที่รัฐนิวยอร์ค ก็ผ่านพ้นไปแล้วเช่นกัน โดยใช้เวลาเดินธุดงค์ทั้งสิ้น 121 วัน (ระหว่าง 2 มีนาคม-30 มิถุนายน 2019)
ขณะนี้ พระสุธรรม ฐิตธัมโม อยู่ระหว่างการเข้าพรรษา ณ วัดป่าพุทธคยา เมืองคยา ประเทศอินเดีย โดยเมื่อออกพรรษา ในช่วงต้นเดือนพฤศจิกายน 2019 พระสุธรรม ก็จะเร่ิมต้นการเดินธุดงค์รอบโลกในช่วงที่สามต่อทันที โดยคาดว่าจะใช้เวลาในการเดินประมาณ 8-9 เดือน.