วัดพุทธปัญญา ได้กำหนดวันที่ 4 กรกฎาคม 2562 เป็นวันถวายที่ดินและบ้านแก่สงฆ์ เพื่อมอบไว้เป็นสมบัติของพระพุทธศาสนา ที่พุทธศาสนิกชนจะได้ใช้ร่วมกันในการศึกษา ปฏิบัติและเผยแผ่พุทธธรรม เพื่อประโยชน์และความสุขแก่มหาชนไม่มีที่สุดไม่มีประมาณสืบไป โดยอนุวัตน์ตามประเพณีแห่งอุบาสกอุบาสิกาผู้ถวายทรัพย์สินไว้ในพระพุทธศาสนาเป็นมหาสังฆทานว่า ถวายอารามและวิหาร แก่พระภิกษุสงฆ์ที่เดินทางมาจากทิศทั้ง 4 ทั้งที่มาแล้วและยังมิได้มาได้พักอาศัยประพฤติพรหมจรรย์เพื่อทำที่สุดแห่งทุกข์โดยชอบตามกรอบแห่งพระธรรมวินัย
ทุกครั้งที่มีการถวายบ้านหรือที่ดินแก่สงฆ์ในพระพุทธศาสนาก็ชวนให้คิดถึงพระเจ้าพิมพิสารมหาราชผู้เป็นพระโสดาบัน ได้ถวายวิหารแก่สงฆ์มีพระพุทธเจ้าเป็นประธานตามพระไตรปิฎกที่จารึกไว้ว่า “พระเจ้าพิมพิสารทรงพระดำริว่า เวฬุวันของเรานี้แล ไม่ไกล ไม่ไกล้จากบ้านนัก สะดวกด้วยการคมนาคม ควรที่ประชาชนผู้ต้องประสงค์จะเฝ้าก็เข้าไปเฝ้าได้ กลางวันไม่พลุกพล่าน กลางคืนเงียบสงัด เสียงไม่กึกก้อง ปราศจากลมแต่ชนที่เข้าออก ควรเป็นที่ประกอบกิจของผู้ที่ต้องการความสงัด และควรเป็นที่หลีกเร้นอยู่ตามสมณวิสัย อย่ากระนั้นเลย เราควรถวายเวฬุวันแก่พระภิกษุสงฆ์มีพระพุทธเจ้าเป็นประมุขดังนี้ เมื่อพระองค์ดำริเช่นนี้แล้วทรงจับพระสุวรรณภิงคาร ทรงหลั่งน้ำน้อมถวายแด่พระผู้มีพระภาคเจ้าด้วยพระดำรัสว่า “หม่อมฉันถวายสวนเวฬุวันนั่นแก่ภิกษุสงฆ์ มีพระพุทธเจ้าเป็นประมุข พระพุทธเจ้าข้า”
พระไตรปิฎกได้บอกถึงพระราชดำริ ของการถวายอารามแก่สงฆ์มีพระพุทธเจ้าเป็นประธาน บอกถึงลักษณะของอารามที่ดีที่พระสงฆ์พึงพำนัก บอกถึงวิธีถวายและกล่าวคำถวาย อนุชนรุ่นหลังสามารถศึกษาข้อความดังกล่าวแล้วนำมาประยุกต์ตามที่เห็นสมควร เป็นอันว่าในยุคต้นพุทธกาล พระเจ้าพิมพิสารถวายที่ดินแก่สงฆ์มีพระพุทธเจ้าเป็นประมุข เราเรียกที่ดินที่ถวายแก่สงฆ์แล้วว่า “อาราม” ดั่งข้อความที่ปรากฏในพระไตรปิฎกว่า “พระผู้มีพระภาคเจ้าครั้นรับอารามแล้ว ทรงชี้แจงให้พระเจ้าพิมพิสารจอมเสนามาคธราชทรงเห็นแจ้ง สมาทาน อาจหาญ ร่าเริง ด้วยธรรมีกถาแล้ว เสด็จลุกจากที่ประทับเสด็จกลับ ต่อมาพระองค์ทรงทำธรรมีกถาในเพราะเหตุเป็นเค้ามูลนั้นแล้วรับสั่งกะภิกษุทั้งหลายว่า “ดูกรภิกษุทั้งหลาย เราอนุญาตอาราม”
การถวายที่ดินแก่สงฆ์จึงได้แก่การถวายอารามแก่สงฆ์นั่นเอง ที่ดินที่พุทธศาสนิกชนทั้งหลายร่วมกันบริจาคเงินถวายเพื่อขยายที่ดินของวัดพุทธปัญญาในครั้งนี้ให้ชื่อว่า “ภาวนาภิรตาราม” ซึ่งแปลตรงตัวว่า สถานที่อันรื่นรมย์เป็นที่น่ายินดียิ่งในการภาวนา อนุวัตน์ตามหลักฐานในพระไตรปิฎกนั่นแล
ส่วนเรื่องการถวายที่อยู่อาศัยที่เรียกว่า วิหารนั้นมีกล่าวไว้ในพระไตรปิฎกว่าเศรษฐีกรุงราชคฤห์ได้สร้างวิหาร 60 หลังเสร็จในวันเดียวแล้วนิมนต์พระสงฆ์มีพระพุทธเจ้าเป็นประธานแล้วกราบทูลถามพระผู้มีพระภาคเจ้าว่า
“ พระพุทธเจ้าข้า ข้าพระพุทธเจ้าต้องการบุญ ต้องการสวรรค์ ได้สร้างวิหาร 60 หลังนี้ไว้แล้ว ข้าพระพุทธเจ้าจะพึงปฏิบัติอย่างไรในวิหารเหล่านั้น พระพุทธเจ้าข้า”
พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสว่า “ดูกรคหบดี ถ้าเช่นนั้น เธอจงถวายวิหารเหล่านั้นแก่สงฆ์จาตุรทิศ ทั้งที่มาแล้ว และยังไม่มา” ราชคหเศรษฐีรับพระพุทธดำรัสแล้ว ได้ถวายวิหารเหล่านั้นแก่สงฆ์จาตุรทิศที่มาแล้วและยังไม่มา
พระไตรปิฎกได้บอกว่า ที่พักของพระภิกษุสงฆ์เรียกว่า วิหาร หลังจากเศรษฐีกรุงราชคฤห์ถวายวิหารเหล่านั้นไม่นาน อนาถบิณฑิกเศรษฐีได้สร้างเชตวันถวายแก่พระภิกษุสงฆ์มีพระพุทธเจ้าเป็นประธานเรียกว่า เชตวันมหาวิหาร
ในเรื่องการถวายวิหารนี้พระไตรปิฎกได้กล่าวถึงบทอนุโมทนาที่พระผู้มีพระภาคเจ้าได้ตรัสอย่างละเอียดว่า
“วิหารย่อมป้องกันหนาว ร้อน และเนื้อร้าย นอกจากนั้น ยังป้องกันงู ยุง และฝนในฤดูฝน นอกจากนั้นวิหารยังป้องกันลมและแดดอันกล้าที่เกิดขึ้นได้ การถวายวิหารแก่สงฆ์ เพื่อหลีกเร้นอยู่ เพื่อความสุข เพื่อเพิ่งพิจารณา และเพื่อเห็นแจ้ง พระพุทธเจ้าทรงสรรเสริญว่า เป็นทานอันเลิศ เพราะเหตุนั้นแล คนผู้ฉลาด เมื่อเล็งเห็นประโยชน์ตนพึงสร้างวิหารอันรื่นรมย์ให้ภิกษุทั้งหลายผู้พหูสูต อยู่ในวิหารนี้เถิด อนึ่งพึงมีใจเลื่อมใส ถวายข้าว น้ำ ผ้าและเสนาสนะอันเหมาะสมแก่พวกเธอ ในพวกเธอผู้ซื่อตรง เพราะพวกเธอย่อมแสดงธรรม อันเป็นเครื่องบรรเทาสรรพทุกข์แก่เขา เขารู้ทั่วถึงแล้ว จะเป็นผู้ไม่มีอาสวะปรินิพพานในโลกนี้”
ข้อความแห่งพระไตรปิฎกได้บอกว่า พึงถวายวิหารแก่สงฆ์โดยไม่จำเพาะเจาะจงว่า จะมาอาศัยอยู่แล้วหรือยังไม่มา พระสงฆ์จะมาจากทิศไหนควรได้เข้าอยู่พักอาศัย เพื่อให้การเข้าพักอาศัยในวิหารอย่างมีคุณค่าพระพุทธเจ้าจึงทรงชี้ว่า พระสงฆ์ที่จรมาจากทิศทั้ง 4 ควรเป็นผู้คงแก่เรียนขวนขวายในเรื่องภาวนาพินิจพิจารณาธรรมเป็นนิตย์ และหมั่นแสดงธรรมแก่พุทธศาสนิกชนผู้เข้ามาบำรุงด้วยปัจจัย 4 เพื่อเข้าถึงพระนิพพานในชีวิตนี้เลยทีเดียว นับเป็นการตั้งเป้าหมายร่วมกันของพระภิกษุสงฆ์และอุบาสกอุบาสิกาว่าจะต้องเข้าถึงธรรมอันสูงส่งให้ได้ในชาตินี้
การถวายวิหารจึงเป็นการเกื้อกูลแก่การศึกษาและปฏิบัติเพื่อความสงบร่มเย็นในชีวิตของทุกชีวิตที่เกี่ยวข้องด้วยอย่างแท้จริง
ในวันที่ 4 กรกฎาคม 2562 เป็นวันคล้ายวันประกาศอิสรภาพของประเทศสหรัฐอเมริกา จากประเทศอังกฤษ วัดพุทธปัญญาจึงเชิญชวนท่านพุทธศาสนิกชนทั้งหลายผู้ใคร่บุญใคร่ธรรมได้มาร่วมกันถวายอารามและวิหารแก่สงฆ์ที่จรมาจากทิศทั้ง 4 ดังที่พระพุทธเจ้าทรงตรัสไว้เพื่อร่วมกันมอบอารามและวิหารไว้ในพระพุทธศาสนาเพื่อชนทั้งหลายผู้ปรารถนาความสงบร่มเย็นจะได้เข้ามาศึกษาและปฏิบัติตามกุศลเจตนาทุกประการ โดยรายการถวายอารามและวิหารจะเริ่มตั้งแต่เวลา 10.00 น.เป็นต้นไป ส่วนในภาคบ่ายเริ่มตั้งแต่เวลา 13.00 น.เป็นต้นไปจะเป็นการรดน้ำนมแก่ต้นศรีมหาโพธิ์ เพื่อเป็นสัญลักษณ์แห่งการบำรุงพระพุทธศาสนาด้วยน้ำใจอันสดใสและบริสุทธิ์
จึงขอถือโอกาสนี้แจ้งข่าวมหากุศลให้ท่านสาธุชนทั้งหลายได้มาร่วมโดยพร้อมเพรียงกัน ด้วยอานุภาพแห่งพระพุทธเจ้า พระธรรม และพระสงฆ์ และบุญกุศลที่ได้กระทำมาแล้วและจะร่วมกันทำต่อไปจงเป็นพลวปัจจัยให้ท่านสาธุชนจงเข้าถึงธรรมประสบกับพรดี 4 ประการคือ อายุ วรรณะ สุขะ พละ ตามสมควรแก่ธรรมที่ได้ปฏิบัติแล้วนั่นเทอญ
วัดพุทธปัญญา เมืองโพโมน่า รัฐแคลิฟอร์เนีย
วันที่ 30 มิถุนายน 2562 เวลา 10.00 น.
หมายเหตุ บทความชิ้นนี้ เรียบเรียงจากพระไตรปิฎกเล่มที่ 4 บรรทัดที่1216-1357 หน้าที่50-56 และเล่มที่ 7 บรรทัดที่1619-1686 หน้าที่ 67-70