จากนั้นคณะของ พล.ร.ต.อาภากร อยู่คงแก้ว ได้เดินทางมายังซานดิเอโก้ เพื่อเยี่ยมชมฐานทัพเรือโคโรนาโด้ (Naval Base Coronado) ตลอดวันที่ 2 ตุลาคม ก่อนจะเดินทางกลับประเทศไทยในวันรุ่งขึ้น
โดยในช่วงบ่ายของวันที่ 2 ตุลาคม สยามทาวน์ยูเอส มีโอกาสได้สัมภาษณ์ พ.ร.ต.อาภากร อยู่คงแก้ว ถึงภารกิจต่างๆ ในสหรัฐฯ และเรื่องราวที่เกี่ยวข้องกับภารกิจการค้นหาและช่วยเหลือทีมหมูป่า ออกจากถ้ำหลวงฯ อันเป็นภารกิจที่สร้างชื่อเสียงให้กับ “หนวยซีล” ของประเทศไทยดังกระฉ่อนไปทั่วโลก รวมถึงเป็นส่วนสำคัญที่ทำให้ท่านได้รับเชิญจากสถาบันระดับแถวหน้าของกองทัพเรือสหรัฐฯ ให้เดินทางมากล่าวสุนทรพจน์ ในพิธีปิดการอบรมหลักสูตร “ยุทธศาสตร์สำหรับผู้นำนานาชาติ” ครั้งนี้ด้วย
“เขาเชิญมากล่าวสุนทรพจน์ในพิธีจบการศึกษาหลักสูตร SLIC แล้วก็มีโอกาสเข้าไปูงานที่หน่วย NAVSCIATTS ด้วยเลย”
ถามท่านว่ากล่าวสุนทรพจน์ว่าอย่างไรบ้าง ท่านบอกว่าเน้นเรื่องความสามัคคีและการทำงานร่วมกันของนานาชาติ ซึ่งเป็นวัตถุประสงค์ของหลักสูตร SLIC นี้
“เนื่องจากหลักสูตรนี้ เป็นหลักสูตรที่นายทหารจากหลายๆ ประเทศมาเรียนรวมกัน เพราะว่าในการทำงานทั้งหลายมันต้องร่วมมือกันในแต่ละประเทศ ก็เหมือนกับที่เราทำงานในถ้ำหลวง ที่ลักษณะการทำงานคือมีส่วนต่างๆ จากทั่วโลกมาช่วยกัน เพราะภารกิจในถ้ำมันยากลำบาก และอย่างที่ทราบกัน เราไม่เคยทำมาก่อน มันทั้งแคบ ซับซ้อน มืดด้วย เราก็พยายามเอาประสบการณ์มาแอพพลายใช้ แล้วก็มีเพื่อนจากทั่วโลกมาให้กำลังใจ มาร่วมกันทำงาน สุดท้ายก็ทำภารกิจสำเร็จ ช่วยเด็กๆ และโค้ชออกมาได้จากถ้ำได้สำเร็จ... คือมาบอกเล่าประสบการณ์ เพราะต้องขึ้นกล่าวในการจบหลักสูตร เราก็ดูว่าวัตถุประสงค์ของหลักสูตรมันคืออะไร ให้ผู้นำของแต่ละประเทศมาอบรม และเสนอแนวคิด ในการกำหนดยุทธศาสตร์ต่างๆ ในการทำงานเพื่อแก้ไขปัญหาของภูมิภาค ซึ่งจะต้องทำร่วมกัน”
นอกจากนั้นยังถือโอกาสมาดูงานด้วย ดังที่ท่านบอกว่าจากประสบการณ์ 17 วันที่ถ้ำหลวง ทำให้ทราบว่ายังมีเรื่องราวที่ต้องเรียนรู้อีกมากมาย
“มาคราวนี้เราได้อะไรค่อนข้างเยอะนะครับ อย่างที่โคโรนาโด้ ถือว่ามาดูงานของหน่วยซีลของสหรัฐฯ มาดูงานถึงสามหน่วย คือ Naval special warfare command, Naval special warfare training center และก็ Naval special warfare group one คือเรียกว่ามาดูงานหน่วย ซีล ของสหรัฐฯ ไปที่ บก. ไปที่ศูนย์ฝึก และที่กรุ๊ปวัน ซึ่งเป็นหน่วยงานที่เขาทำงานดูแลซีกโลกทางฝั่งตะวันตก เกี่ยวข้องกับประเทศไทยโดยตรงเลย”
การเดินทางมาดูงานที่ หน่วยซีลของสหรัฐฯ ถือว่าเป็นเรื่องสำคัญสำหรับ ผบ.หน่วยซีลของไทย
“เพราะว่าจริงๆ แล้ว หน่วยซีลของเรา เราก็มีต้นแบบมาจากหน่วยซีลสหรัฐฯ นะครับ ลักษณะทำงานก็คล้ายกัน แต่เขาเป็นประเทศมหาอำนาจ มีการปฏิบัติการจริงทั่วโลก เราก็มาเรียนรู้จากเขาได้ในหลายเรื่อง รวมถึงมาคุยเรื่องความร่วมมือกันในอนาคตด้วย อย่างที่ NAVSCIATTS ซึ่งเราเคยส่งกำลังพลมาเรียนหลักสูตรต่างๆ หลายครั้งแล้ว แต่ว่าในอนาคตก็อยากเพิ่มมากขึ้น เช่น เป็นการแลกเปลี่ยนนายทหาร คือส่งคนของเรามาปฏิบัติหน้าที่อยู่กับหน่วยเขาเลย ปีหรือสองปีก็สุดแล้วแต่ เพื่อจะได้เรียนรู้ระบบของงานของเขา ซึ่งเราต้องยอมรับว่า ทางสหรัฐฯ เขาพัฒนาไปค่อนข้างไกลพอสมควร เราก็ได้เรียนรู้และนำไปพัฒนาหน่วยของเรา...”
เช่นเดียวกับที่หนวยซีล ที่ฐานทัพเรือโคโรนาโด้ ที่การเยือนของผู้นำระดับสูงของกองทัพเรือไทยคราวนี้ เชื่อว่าจะนำไปสู่การกระชับสัมพันธ์ และความร่วมมือในอนาคตให้มากขึ้น
“ผมไม่เคยมาที่ เฮท ควอเตอร์ ของเขา เคยแต่ต้อนรับเวลาที่ทางนี้ไปฝึกร่วมกับเราที่เมืองไทย ก็ถือโอกาสมาคุยถึงความร่วมมือในอนาคต เช่นการส่งกำลังพลมาฝึกที่นี่ ในหลักสูตรสำคัญๆ ก็มาดูว่ามีหลักสูตรอะไรบ้างที่เราน่าจะส่งกำลังพลมาฝึกได้ และอีกหน่วยที่สำคัญคือ กรุ๊ปวัน ที่เป็นกำลังสำคัญ รับผิดชอบเกี่ยวกับปฏิบัติการต่างๆ ทางซีกโลกตะวันตก ก็มาดูว่าเราจะทำอะไรร่วมกันให้ได้ประโยชน์มากขึ้น ในอนาคต ให้มันสอดคล้องกับสถานการณ์จริง”
ถามย้อนไปถึงภารกิจหลักของหน่วยซีล... พล.ร.ต.อาภากร อยู่คงแก้ว ซึ่งเป็นหน่วยซีล รุ่นที่ 18 (พ.ศ. 2533) กล่าวว่าก็เหมือนกับทหารหาญทั่วไป
“ตามรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ บอกว่าทหารมีหน้าที่ในการป้องกันและพัฒนาประเทศด้วย ดังนั้นเราก็มีหน้าที่ช่วยเหลือประชาชนด้วย แล้วก็จริงๆ ในกรณีกู้ภัยนี่ ส่วนที่รับผิดชอบคือกระทรวงมหาดไทย โดยทางจังหวัดนะครับ แต่ในเมื่อเขาไม่สามารถทำภารกิจนั้นได้ เขาก็จะร้องขอจากหน่วยงานที่มีขีดความสามารถเพียงพอ อย่างทางหน่วยเรา เพราะว่าเป็นการกู้ภัยในถ้ำ มีการดำน้ำ ซึ่งยากที่หน่วยงานปกติจะทำได้ ต้องใช้คนที่ผ่านการฝึกมาอย่างหนัก มีขีดความสามารถสูง”
กลายเป็นภารกิจที่ ผบ.หน่วยซีล บอกว่าภาคภูมิใจมาก
“จริงๆ แล้วหน่วยเราก็ไม่เคยดำน้ำในถ้ำแบบนี้นะ แต่เราก็เอาประสบการณือื่นๆ มาประยุกต์ใช้ และอีกอย่างที่ทำให้เราทำได้ คือเราเป็นหน่วยที่เมื่อได้รับมอบหมายภารกิจแล้วจะไม่ล้มเลิก หากภารกิจนั้นยังไม่สำเร็จ”
ถามท่านว่า ภารกิจที่ถ้ำหลวง ทำให้ทหารหาญจากหน่วยซีล กลายเป็นฮีโร่ ในสายตาของผู้คนจำนวนมาก และทำให้มีคนรุ่นใหม่อยากเป็น “ซีล” มากขึ้น จะมีคำแนะนำคนรุ่นใหม่เหล่านี้อย่างไรบ้าง
“ผมยินดีมาก ที่เด็กรุ่นใหม่มีความกะตือรือร้นอยากเข้าหน่วยซีล ตรงนี้ทำให้เรามีวัตถุดิบ มีคนที่มุ่งมั่นทำงานมากขึ้น ที่ผ่านมาก็มีคนสนใจมากฝึกกับเรา แต่ไม่เยอะเท่าปีนี้ ปีนี้สมัครเข้ามากว่า 150 คน จากทีเคยมีแค่ประมาณ 70 คน... แต่เรารับเข้าฝึกได้เท่าเดิม คือเต็มที่ร้อยคน”
ส่วนคำแนะนำสำหรับข้าราชการทหารทุกเหล่าทัพ และข้าราชการตำรวจ ที่สนใจมาสมัครและทดสอบร่างกาย เพื่อเป็น “นักเรียนนักทำลายใต้น้ำจู่โจม” ในอนาคตข้างหน้าคือจะต้องเตรียมร่างกายให้พร้อม เพราะเป็นการทดสอบที่ “โหด” มาก และเมื่อผ่านการทดสอบร่างกายและจิตใจแล้ว ก็ยังมีขั้นตอนอื่นๆ อีกหลายขั้นตอน รวมถึงการทดสอบความรู้ทางวิชาการ ทักษะ ไหวพริบ ฯลฯ ทำให้ในแต่ละรุ่น มีผู้ผ่านหลักสูตรประมาณ 30 เปอร์เซ็นต์ของผู้สมัครทั้งหมดเท่านั้น
ถาม ผบ.หน่วยซีลว่าปัจจุบัน หน่วยซีลมีกำลังพลเท่าไหร่ ท่านบอกว่าเป็นเรื่องที่ไม่สามารถเปิดเผยได้
“แต่เรียนว่าในส่วนของกำลังพลของเรานั้น ขณะนี้กองทัพเรือได้เล็งเห็นงานของเรา จากปฏิบัติการที่ถ้ำหลวง และอีกหลายๆ ครั้งที่ผ่านมา รวมถึงเรื่องของภัยคุกคามที่จะมีในอนาคต จำเป็นต้องใช้หน่วยทหารที่มีความคล่องตัวสูงมากขึ้น ก็เลยมีการพิจารณาถึงความจำเป็นในการเพิ่มกำลังพลให้กับหน่วยซีลของเรา ให้มีกำลังมากเพียงพอทีจะรับมือกับภัยคุกคามในอนาคตได้ ปัจจุบันเรามีหนึ่งกรมรบพิเศษ อยู่ในส่วนของการสงครามพิเศษทางเรือนะครับ กำลังพลในส่วนที่เป็นซีลมีหนึ่งกองรบพิเศษ เรากำลังจะเพิ่มอีกหนึ่งกรมรบพิเศษเร็วๆ นี้... และไม่ใช่เรื่องกำลังพลอย่างเดียวนะครับ แต่เรื่องอาวุธยุทโธปกรณ์ต่างๆ ด้วยนะครับ ทางกองทัพเรือ ทางกลาโหม กำลังพิจารณาว่าจะต้องพัฒนาให้มันดีขึ้นด้วย”
ท่าน ผบ.หน่วยซีล บอกว่าส่ิงดีๆ ที่กำลังเกิดขึ้นนี้ ล้วนเป็นผลพวงมาจากปฏิบัติการช่วยเหลือหมูป่าออกจากถ้ำ ทั้งสิ้น...
ในประเด็นที่ฮอลลีวูด มีแผนที่จะนำเอาปฏิบัติการช่วยเหลือหมูป่าออกจากถ้ำ ซึ่งหน่วยซีลของไทย น่าจะเป็นตัวละครสำคัญนั้น ถาม ผบ.หน่วยซีล ว่าได้รับการติดต่อจากฮอลลีวูดหรือไม่ อย่างไร คำตอบคือ “ไม่มีเลย”
ถามว่ารู้สึกกังวลไหมว่าภาพพจน์ของหน่วยซีล อาจจะไม่ได้รับการถ่ายทอดออกมาแบบที่เราต้องการ ท่านตอบว่าก็มีบ้าง
"มันต้องให้ประเทศไทยได้ประโยชน์นะ ต้องให้หน่วยงานที่ทำงานนี้ได้ประโยชน์ และมีการนำเสนอในสิ่งที่ถูกต้อง เพราะจริงๆ แล้วผมว่าคนไทย และหน่วยงานของไทยเราทำงานกันหนักมาก แต่คนที่สร้างหนังเขามาจากต่างประเทศนะ เราก็ต้องดูว่าสุดท้ายแล้วนี่ ตัวเอก หรือตัวหลักจะเป็นคนไทยหรือเปล่า (หัวเราะ) จริงๆ เขาก็มาช่วยเรา ตรงนั้นเราก็ต้องขอบคุณนะ แต่ว่าการสร้างหนังนี่ มันก็เป็นการจารึกประวัติศาสตร์ด้วยนะ ผมว่าหน่วยงานของไทยควรได้เครดิตมากกว่า”
คำถามสุดท้าย ถามท่านว่ามีการสรุปภารกิจ 17 วันที่ถ้ำหลวงออกมาเป็นบทเรียนอย่างไรหรือไม่
“ผมว่างานนี้ เป็นเรื่องที่เราต้องนำมาศึกษาเรียนรู้นะ สิ่งที่เราช่วยเหลือคนไทยออกมาจากความทุกข์ยาก ความเดือดร้อน หรือภัยอันตรายต่างๆ เราต้องช่วยกันอย่างเต็มที่ ถึงจะยาก แต่ผมคิดว่าถ้าเราไม่ล้มเลิก ไม่ถอย พยายามสู้ให้ถึงที่สุด มันก็จะมีคนสนับสนุนเยอแยะ อย่างงานนี้ เมื่อบอกว่าเราต้องช่วยให้ได้ ก็มีคนมาสนับสนุน อยากให้เราทำงานสำเร็จเยอะ ผมก็อยากให้เป็นบทเรียนสำหรับอนาคตนะครับว่า เราคนไทย เราต้องช่วยกัน จากเรื่องนี้ ทุกคนก็จะสังเกตุได้ว่า เมื่อจบงาน ทุกคนมีความสุขกันหมด ไม่ว่าคนร่วมทำงาน คนไทยทั้งประเทศ รวมถึงชาวโลกด้วย มีความสุขจากความสำเร็จในภารกิจนี้ ผมก็อยากให้ทุกคนคิดถึงบรรยากาศที่เราทำงานร่วมกัน และความสุขร่วมกันอย่างนี้ อยากให้ทุกคนสู้ มีอะไรเกิดขึ้นก็อย่าท้อถอย ทำให้เต็มขีดความสามารถ ผมคิดว่าเราทำได้ คนไทยเราทำได้”
….
ล้อมกรอบ :
พล.ร.ต.อาภากร อยู่คงแก้ว หรือ “บิ๊กน้อย” เป็นนักเรียนเตรียมทหาร รุ่นที่ 24 นักเรียนนายเรือ รุ่นที่ 81 พ.ศ. 2526 จบหลักสูตรหน่วยทำลายใต้น้ำจู่โจม หรือหน่วยซีล รุ่นที่ 18 ปี พ.ศ. 2533 จบแล้วยังเป็นครูฝึกหน่วยซีล เป็นผู้บังคับการหน่วยสงครามพิเศษทางเรือ (ผบ.นสร.) ในยุคแรกๆ นอกจากนี้ยังเคยเป็นอดีตผู้ช่วยทูตฝ่ายทหารเรือ ประจำนครย่างกุ้ง สาธารณรัฐแห่งสหภาพเมียนมาร์ (พม่า) อีกด้วย
ในปี 2553 เคยเป็นหัวหน้าชุดหน่วยปฏิบัติการพิเศษ ร่วมกับ พล.ร.ต.ไชยยศ สุนทรนาค ผู้บัญชาการกองเรือฟริเกตที่ 2 เป็นผู้บังคับหมู่เรือปราบปรามโจรสลัดโซมาเลีย หลังก่อเหตุปล้นสะดมในน่านน้ำอ่าวเอเดน ทางตะวันออกกลาง โดยกองทัพเรือของไทยจัดส่งกำลังพล 351 นาย ร่วมกับกองเรือนานาชาติอีก 29 ประเทศ เพื่อรักษาผลประโยชน์ของมนุษยชาติ และเรือสินค้าไทยที่แล่นผ่าน หลังโจรสลัดโซมาเลียออกอาละวาดปล้นสะดมเรือสินค้าในช่วงปี 2551-2553
ปี 2554 ที่ประเทศไทยประสบวิกฤตมหาอุทกภัย เกิดน้ำท่วมในภาคเหนือ และภาคกลางของประเทศ น.อ.อาภากร (ยศในขณะนั้น) ในขณะนั้นเป็นผู้บังคับการกรมรบพิเศษที่ 1 พร้อมด้วยกำลังพลจากหน่วยซีล รวม 27 นาย ลงพื้นที่จังหวัดพระนครศรีอยุธยา โดยใช้ศักยภาพของหน่วยซีลเจาะผ่านพื้นที่ซึ่งหน่วยปกติเข้าไม่ถึงบางจุดต้องว่ายน้ำเข้าไป ฝ่าฟันอุปสรรคจนสามารถช่วยเหลือชาวบ้านที่ความช่วยเหลือเข้าไม่ถึงได้
ตำแหน่งก่อนหน้านี้ เป็นรองเสนาธิการทัพเรือภาคที่ 3 กระทั่งมีพระราชโองการโปรดเกล้าฯ ให้ น.อ.อาภากร (ยศในขณะนั้น) เป็นผู้บัญชาการหน่วยบัญชาการสงครามพิเศษทางเรือ เมื่อวันที่ 1 ต.ค. 2560.